Arama | Sözlükçe | Anasayfa |
Evrim101:Uyarlanım
UyarlanımUyarlanım popülasyonlarda sık rastlanan bir özelliktir çünkü canlılara gelişmiş işlevler sağlar. Uyarlanımlar işlevlerine tam bir uygunluk gösterecek şekilde, doğal seçilim tarafından oluşturulur. Uyarlanımlar pek çok farklı biçimde görülebilir: yırtıcılardan daha iyi saklanmayı sağlayan bir davranış, vücut sıcaklığında daha iyi çalışan bir protein ya da organizmanın yeni bir değerli kaynağa ulaşmasını sağlayan anatomik bir özellik, bunların her biri uyarlanım olabilir. Doğada bizi kendisine en çok hayran bırakan şeylerin çoğu uyarlanımdır.
Öyleyse uyarlanım olmayan nedir? Cevap: birçok şey. Körelmiş yapılar buna bir örnek olabilir. Körelmiş bir yapı, organizmanın ataları için uyarlanım olan bir özellikken, organizmanın yaşadığı çevrenin koşullarının değişmesiyle evrim sürecinin bir sonucu olarak işlevsizliğe doğru evrilmiş bir yapıdır. Tamamen karanlık mağaralarda yaşayan balık türleri, körelmiş ve işlevsiz gözlere sahiptir. Bu balıkların görebilen ataları mağaralarda yaşamaya başlayınca gözlerin işlevini korumaya yönelik hiçbir doğal seçilim baskısı kalmamıştır. Bu yüzden, iyi görüşe sahip balıklar daha kötü görüşe sahip balıklarla rekabetteki üstünlüklerini kaybetmiştir. Günümüzde bu balıklar hala gözlere sahiptir – ancak gözlerin artık işlevleri yoktur ve bu bir uyarlanım değildir – yanlızca bu balık türünün evrimsel tarihinin bir yan ürünüdür.
Çalı çekirgesi görüntüsü © Greg Neise, GE Neise Digital Communication tarafından; çöl çalısı resmi ABD Geological Survey tarafından; mağara balığı görüntüsü Wetland Care Australia tarafından sağlanmıştır. |
|
| | | |
|